معرفی گرایش ژئوتکنیک (گرایش خاک و پی)

توضیحات اجمالی گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران:

بر اساس اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور تعداد واحدهای درسی و پژوهشی دورۀ کارشناسی ارشد 32 واحد می‌باشد که شامل 12 واحد دروس تخصصی اجباری، 12 واحد دروس اختیاری، 2 واحد سمینار و روش تحقیق و 6 واحد پایان‌نامه برای گرایش‌های مختلف مهندسی عمران می‌باشد. 

در ادامه به معرفی گرایش ژئوتکنیک مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران منطبق بر آئین‌نامۀ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور می‌پردازیم که این معرفی ممکن است بر حسب دانشگاه مورد نظر، کمی متفاوت باشد و برخی دروس اختیاری، به‌صورت اجباری یا بالعکس ارائه شوند. همچنین در دانشگاه‌ها، تمامی دروس اختیاری ارائه نمی‌شود و برحسب نظر گروه و دپارتمان مربوطه، ممکن است برخی از آن‌ها بر حسب صلاحدید، ارائه گردند:

گرایش ژئوتکنیک:

مهندسی ژئوتکنیک (خاک و پی)، گرایشی از مهندسی عمران است که به بررسی خصوصیات خاک و رفتارهای خاک تحت بارهای مختلف می‌پردازد. با توجه به اینکه سازه‌های موجود روی خاک احداث می‌گردد، می‌توان گفت مهندسی خاک و پی در ارتباط مستقیم با مهندسی سازه می‌باشد. نحوۀ طراحی انواع پی‌ها، نحوۀ مقاوم‌سازی دیوار حائل، مقاوم‌سازی خاک بستر و دیواره‌های خاکی به روش‌های مختلف همچون نیلینگ و شاتکریت، سازه‌های نگهبان خرپایی، راک بولت، دیوارۀ بتنی در تونل‎ها و همچنین آزمایشگاه‌های خاک برای نمونه‌گیری و انجام آزمایش‌های سه محوری و تحکیم و غیره به روی آن، از انواع زمینه‌های شغلی این گرایش از مهندسی عمران می‌باشد.

گرایش مهندسی ژئوتکنیک امروزه به شدت مورد استقبال فضای کار قرار گرفته و همواره باید به این امر توجه داشت که هیچ سازه‌ای بدون پی و بدون شناخت خاک، بنا نمی‌شود.

از نرم‌افزارهای کاربردی این رشته می‌توان به Geo studio و Plaxis و Flac 3D و Ensoft و Lpile و غیره اشاره نمود.

ردیف

نام درس

تعداد واحد

نوع واحد

1

دینامیک خاک

3

تخصصی اجباری

2

مهندسی پی پیشرفته

3

تخصصی اجباری

3

مکانیک خاک پیشرفته

3

تخصصی اجباری

4

روش اجزاء محدود یا مکانیک محیط پیوسته یا ریاضیات عالی مهندسی

3

تخصصی اجباری

5

بهسازی خاک

3

اختیاری

6

زمین‌شناسی مهندسی پیشرفته

2

اختیاری

7

سدهای خاکی

3

اختیاری

8

ژئوتکنیک دریایی

3

اختیاری

9

تحقیقات صحرایی

3

اختیاری

10

خاک مسلح

3

اختیاری

11

آزمایشگاه مکانیک خاک پیشرفته

1

اختیاری

12

پی‌های خاص

2

اختیاری

13

مهندسی شمع در سازه‌های دریایی

3

اختیاری

14

ژئوتکنیک لرزه‌ای

3

اختیاری

15

اندرکنش خاک و سازه

3

اختیاری

16

لرزه‌شناسی و مهندسی زلزله

3

اختیاری

17

اکتشافات ژئوفیزیک

2

اختیاری

18

آزمایشگاه دینامیک خاک

2

اختیاری

19

تئوری انفجار و طراحی سازه‌ها در برابر آن

3

اختیاری

20

ژئوتکنیک زیست محیطی

3

اختیاری

21

مهار زباله و فناوری بازیابی

2

اختیاری

22

طراحی مدفن زباله

2

اختیاری

23

مکانیک سنگ

2

اختیاری

24

طراحی و اجزاء تونل و فضاهای زیرزمینی

2

اختیاری

25

مکانیک سنگ پیشرفته

2

اختیاری

26

آزمایشگاه مکانیک سنگ

1

اختیاری

27

روش اجزاء محدود پیشرفته (غیرخطی)

3

اختیاری

28

ریاضیات عالی مهندسی

3

اختیاری

29

روش اجزاء مرزی

3

اختیاری

30

روش اجزاء مجزا

3

اختیاری

31

مدل‌سازی رفتار خاک

3

اختیاری

32

تئوری الاستیسیته و پلاستیسیته در مهندسی ژئوتکنیک

3

اختیاری

33

کاربرد آمار و احتمالات در مهندسی ژئوتکنیک

2

اختیاری

34

مکانیک شکست

3

اختیاری

35

مکانیک محیط پیوسته

3

اختیاری

36

رفتار خاک‌های غیر اشباع

3

اختیاری

37

مکانیک محیط‌های متخلخل

3

اختیاری

38

مبانی مدل‌سازی فیزیکی

2

اختیاری

39

روش‌های حدی در مکانیک خاک

3

اختیاری

 

حال به سراغ بررسی دروس تخصصی اجباری این گرایش به‌صورت اجمالی می‌رویم:

دینامیک خاک، علمی است که به مطالعۀ رفتار خاک در بارگذاری‌های وابسته به زمان (بارگذاری‌های دینامیکی) می‌پردازد. در درس مهندسی پی پیشرفته، نظریۀ ظرفیت باربری، نشست و تغییرشکل خاک زیر پی، طراحی و اجرای پی‌های سطحی و بطور کلی تمامی نظریات و مسائل مربوط به خاک، پی و شمع‌ها آورده شده است. در درس مکانیک خاک پیشرفته به شناسایی خواص خاک پرداخته می‌شود. در درس ریاضیات عالی مهندسی به تحلیل و بررسی جبر خطی، معادلات دیفرانسیل جزئی و حساب تغییرات پرداخته می‌شود. روش اجزاء محدود یا المان محدود نیز رایج‌ترین روش عددی برای حل مسائل مهندسی و مدل‌های ریاضیاتی است.