توضیحات اجمالی گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران:
بر اساس اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور تعداد واحدهای درسی و پژوهشی دورۀ کارشناسی ارشد 32 واحد می‌باشد که شامل 12 واحد دروس تخصصی اجباری، 12 واحد دروس اختیاری، 2 واحد سمینار و روش تحقیق و 6 واحد پایان‌نامه برای گرایش‌های مختلف مهندسی عمران می‌باشد.
در ادامه به معرفی گرایش مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران منطبق بر آئین‌نامۀ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور می‌پردازیم که این معرفی ممکن است بر حسب دانشگاه مورد نظر، کمی متفاوت باشد و برخی دروس اختیاری، به‌صورت اجباری یا بالعکس ارائه شوند. همچنین در دانشگاه‌ها، تمامی دروس اختیاری ارائه نمی‌شود و برحسب نظر گروه و دپارتمان مربوطه، ممکن است برخی از آن‌ها بر حسب صلاحدید، ارائه گردند:
گرایش مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی:
کارشناسی ارشد گرایش آب و سازه‌های هیدرولیکی یکی از گرایش‌های کارشناسی ارشد مهندسی عمران است که در زمینۀ تحلیل و طراحی سازه‌هایی فعالیت دارد که به نوعی با آب سر و کار داشته و در ساختمان‌های هیدرولیکی به کار برده می‌شوند. در واقع این گرایش ترکیبی از گرایش‌های سازه و آب می‌باشد. این گرایش همچنین مباحث مطرح شده با در هر دو موضوع مهندسی محیط زیست و بهداشت نیز ارتباط دارد. البته همانطور که عنوان شد، تأکید بیشتر این گرایش بر روی طراحی و محاسبه سازه‌های مرتبط به آب می‌باشد و مطالعات هیدرولوژیکی چندان در حیطۀ مباحث این گرایش نیست.
ردیف | نام درس | تعداد واحد | نوع واحد |
1 | هیدرولیک پیشرفته | 3 | تخصصی اجباری |
2 | طراحی هیدرولیکی سازه‌ها | 3 | تخصصی اجباری |
3 | سدهای خاکی یا سدهای بتنی | 3 | تخصصی اجباری |
4 | هیدرولیک محاسباتی یا روش اجزاء محدود یا هیدرودینامیک | 3 | تخصصی اجباری |
5 | مدل‌های آشفتگی | 3 | اختیاری |
6 | مدل‌های فیزیکی و اندازه‌گیری‌های میدانی | 3 | اختیاری |
7 | سامانه‌های برق آبی | 3 | اختیاری |
8 | محاسبات نرم | 3 | اختیاری |
9 | ریاضیات عالی مهندسی | 3 | اختیاری |
10 | مهندسی رودخانه | 3 | اختیاری |
11 | مهندسی رسوب و فرسایش | 3 | اختیاری |
12 | مهندسی و مدیریت سیلاب و شکست سد | 3 | اختیاری |
13 | مهندسی و هیدرولیک پل | 3 | اختیاری |
14 | مهندسی و مدیریت رودخانه ساحلی و شهری | 3 | اختیاری |
15 | هیدرولوژی مهندسی پیشرفته | 3 | اختیاری |
16 | تحلیل و مدیریت سیستم‌های منابع آب 1 | 3 | اختیاری |
17 | ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح‌های عمرانی | 3 | اختیاری |
18 | کاربرد RS و GIS در مهندسی عمران و آزمایشگاه | 3 | اختیاری |
19 | زمین‌شناسی مهندسی پیشرفته | 2 | اختیاری |
20 | اکتشافات ژئوفیزیک | 2 | اختیاری |
21 | طراحی اجزاء سازه‌های هیدرولیکی | 3 | اختیاری |
22 | اجرای سد و سازه‌های هیدرولیکی | 3 | اختیاری |
23 | مکانیک خاک پیشرفته | 3 | اختیاری |
24 | مکانیک محیط پیوسته | 3 | اختیاری |
25 | تئوری الاستیسیته | 3 | اختیاری |
26 | دینامیک سازه | 3 | اختیاری |
27 | طراحی و اجرای تونل و فضاهای زیرزمینی | 2 | اختیاری |
28 | مکانیک سنگ | 2 | اختیاری |
29 | اندرکنش خاک و سازه | 3 | اختیاری |
30 | اندرکنش آب و سازه | 2 | اختیاری |
31 | تکنولوژی عالی بتن | 3 | اختیاری |
32 | اجزاء محدود پیشرفته (غیرخطی) | 3 | اختیاری |
33 | تئوری پلاستیسیته | 3 | اختیاری |
حال به سراغ بررسی دروس تخصصی اجباری این گرایش به‌صورت اجمالی می‌رویم:
آشنایی با انواع جریان و طبقه‌بندی جریان از منظر مکان و زمان، جریان‌های دائم متغیر (تدریجی و مکانی)، جریان‌های غیر دائمی (باز و بسته شدن دریچه‌ها، شکست سد، سیلاب، ضربۀ قوچ)، تغییرات سرعت در کانال‌ها و اثرات تغییرات هندسی مقطع بر روی جریان در درس هیدرولیک پیشرفته بررسی می‌شوند. هدف از طراحی هیدرولیکی سازه‌ها، ساخت سازه‌هایی است که از هدررفت آب جلوگیری کرده، مدیریت صحیح منابع آبی، انتقال و ذخیره آب، تولید برق، کنترل سیلاب و غیره را به خوبی کنترل کنند. کنترل تراوش، شبکۀ جریان، اشکال خرابی در سدهای خاکی، فیلترها و زهکش‌ها، ضخامت لایه‌ها و غیره در درس سدهای خاکی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در درس سدهای بتنی دربارۀ معرفی و مشخصات و ویژگی‌های این سدها به تفصیل صحبت می‌شود. در درس هیدرولیک محاسباتی به روش‌های عددی و محاسباتی مهندسی هیدرولیک و سازه‌های آبی پرداخته می‌شود. روش اجزاء محدود یا المان محدود، رایج‌ترین روش عددی برای حل مسائل مهندسی و مدل‌های ریاضیاتی است. در درس هیدرودینامیک (با عنوان علم دینامیک سیالات هم شناخته می‌شود) نیز حرکت سیالات را با استفاده از معادله‌های بقای جرم و تکانه، تجزیه و تحلیل می‌کنند.
