مقررات ملی ساختمان چیست؟
مقررات ملی ساختمان مجموعه‌ای است از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی لازم‌الاجرا در طراحی، نظارت و اجرای عملیات ساختمانی اعم از تخریب، نوسازی، توسعه بنا، تعمیر و مرمت اساسی، تغییر کاربری و بهره‌برداری از ساختمان که به منظور تأمین ایمنی، بهره‌دهی مناسب، آسایش و بهداشت و صرفۀ اقتصادی فرد و جامعه وضع می‌گردد.
در حقیقت مقررات ملی ساختمان، مجموعه‌ای از حداقل‌های مورد نیاز و بایدها و نبایدهای صنعت ساختمان است که با توجه به شرایط فنی و اجرایی و توان مهندسی کشور با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای روز داخلی و بین‌المللی، تهیه و تدوین شده است.
مبحث نهم: طرح و اجرای ساختمان‌های بتن‌آرمه:
مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، ضوابط لازم در طراحی و اجرای ساختمان‌های بتن‌آرمه را بیان می‌نماید. فصول ابتدایی این مبحث به بیان کلیات، مصالح مورد استفاده و مشخصات هر یک از آن‌ها، استانداردهای مشخصات و آزمایش‌ها، کیفیت بتن مصالح و اصول آرماتوربندی، قالب‌بندی اجرایی مرتبط با ساخت، عمل‌آوری و نگهداری از بتن‌ها و انواع آن می‌پردازد و سایر فصول به اصول تحلیل و طراحی سازه‌های بتن‌آرمه تحت اثر انواع بارها و تغییر شکل‌ها در طراحی ستون‌ها، تیرها، دال‌ها، دیوارها و پی‌ها و سازه‌های بتنی پرداخته است.
دامنه کاربرد مبحث نهم مقررات ملی ساختمان:
ضوابط و مقررات این مبحث باید در طرح، محاسبه، اجرا و کنترل مشخصات مواد تشکیل‌دهنده و کیفیت اجرای ساختمان‌های بتنی رعایت شوند و حاوی ضوابط و مقررات مربوط به سازه‌های بتنآرمهای است که با سنگدانۀ معمولی و سیمان آمیخته می‌شوند و مقاومت آن‌ها حداقل 20 مگا پاسکال می‌باشد.
سرفصل‌های مبحث نهم مقررات ملی ساختمان عبارت است از:
- فصل اول: کلیات.
- فصل دوم: علائم و تعاریف.
- فصل سوم: مشخصات مکانیکی بتن.
- فصل چهارم: مشخصات آرماتورها.
- فصل پنجم: الزامات سیستم‌های سازه‌ای.
- فصل ششم: تحلیل سیستم‌ها.
- فصل هفتم: ضرایب بار و ترکیبات بارگذاری – ضرایب کاهش مقاومت.
- فصل هشتم: ارزیابی مقاومت مقاطع در خمش، بار محوری، برش، پیچش و برش اصطکاک.
- فصل نهم: دال‌های یک طرفه.
- فصل دهم: دال‌های دو طرفه.
- فصل یازدهم: تیرها.
- فصل دوازدهم: ستون‌ها.
- فصل سیزدهم: دیوارها.
- فصل چهاردهم: دیافراگم‌ها.
- فصل پانزدهم: شالوده‌های بتن‌آرمه.
- فصل شانزدهم: ناحیۀ اتصال تیر به ستون و دال به ستون.
- فصل هفدهم: اتصالات اعضاء سازه‌ای به یکدیگر.
- فصل هجدهم: مهار بتن.
- فصل نوزدهم: الزامات بهره‌برداری.
- فصل بیستم: ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله.
- فصل بیست و یکم: جزئیات آرماتورگذاری.
- فصل بیست و دوم: مدارک طرح، الزامات ساخت و نظارت.
- فصل بیست و سوم: ارزیابی مقاومت سازه‌های موجود.
- پیوست 1: دوام بتن و آرماتور.
- پیوست 2: طراحی در برابر آتش‌سوزی.
- پیوست 3: روش خرپایی (بست و بند).
- پیوست 4: جمع‌شدگی و خزش بتن.
- پیوست 5: روش ضرایب لنگر خمشی در دال‌ها.
- پیوست 6: روش طراحی سادۀ ساختمان‌های بتنی.
بر اساس اعلام دفتر تدوین مقررات ملی ساختمان، ویرایش پنجم مبحث نهم مقررات ملی ساختمان در سال 1399 به عنوان آخرین ویرایش این مبحث (تاکنون)، قابل استفاده خواهد بود.
