مقررات ملی ساختمان چیست؟
مقررات ملی ساختمان مجموعه‌ای است از ضوابط فنی، اجرایی و حقوقی لازم‌الاجرا در طراحی، نظارت و اجرای عملیات ساختمانی اعم از تخریب، نوسازی، توسعه بنا، تعمیر و مرمت اساسی، تغییر کاربری و بهره‌برداری از ساختمان که به منظور تأمین ایمنی، بهره‌دهی مناسب، آسایش و بهداشت و صرفۀ اقتصادی فرد و جامعه وضع می‌گردد.
در حقیقت مقررات ملی ساختمان، مجموعه‌ای از حداقل‌های مورد نیاز و بایدها و نبایدهای صنعت ساختمان است که با توجه به شرایط فنی و اجرایی و توان مهندسی کشور با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای روز داخلی و بین‌المللی، تهیه و تدوین شده است.
مبحث بیستم: علائم و تابلوها:
پیام‌رسانی محیطی در صورت بهره‌گیری مناسب می‌تواند نقش دارای اهمیتی در تأمین سلامت، ایمنی، بهره‌دهی مناسب، آسایش، بهداشت و صرفۀ اقتصادی فرد و جامعه، در راستای اهداف قانون نظام مهندسی و مقررات ملی ساختمان، داشته باشد. در مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان، الزامات پایه‌ای چون رنگ و شکل علائم ایمنی بازدارنده، هشداردهنده، الزام‌کننده و آگاه‌کننده نسبت به شرایط ایمن و علائم صوتی و نوری و با حرکات دست، علائم ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی، تابلوهای ایمنی در کلیه ساختمان‌ها برای هدایت متصرفان به دسترسی‌های خروج و راه‌های امدادرسانی و علائم مربوط به فضاها و کارگاه‌های تأسیساتی ساختمان و کارگاه‌های صنعتی و خدماتی (به عنوان یکی از تصرف‌های شایع ساختمانی در شهرها) و علائمی که لازم است در مخازن و لوله‌ها و حمل مواد به ویژه در تصرف‌های درمانی بکار گرفته شوند، ارائه شده است. هدف کلی از تدوین این مقررات، نصب و استفاده از تابلوها و علائم به منظور تأمین سلامت و بهداشت، ایمنی، آسایش و صرفه‌جویی در منابع است. این مقررات برای تهیۀ تابلوها و علائم مختلف تدوین شده است و اهداف مورد انتظار از آن به قرار زیر است:
الف) ارائۀ ویژگی‌های کلی علائم و تابلوها برای بکارگیری بهتر آنها توسط کاربران.
ب) تدوین مقررات کلی تابلوها و علائم هشداردهنده.
پ) تدوین مقررات برای تابلوها و علائم هشداردهنده در ساختمان‌ها و کارگاه‌ها.
ت) تدوین مقررات کلی تابلوها و علائم برای وصل در محوطه مجتمع‌های ساختمانی، به منظور تأمین ایمنی مردم در فضاهای عمومی و مشاع.
دامنۀ کاربرد مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان:
این مقررات شامل طراحی، ساخت، نصب و نظارت و بهره‌برداری از تابلوها و علائمی که به تحقق اهداف مقررات ملی ساختمان یاری می‌کنند، مانند تابلوها، پلاک‌ها و دیگر وسایل پیام‌رسانی، از قبیل علائم حرکتی دست، علائم صوتی و نوری و آژیرهای خطر و غیره در ساختمان‌های در دست بهره‌برداری با تصرف‌ها و کارکردهای مختلف، کارگاه‌های ساختمانی و ساختمان کارگاه‌های صنعتی در حال انجام کار است.
سرفصل‌های مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان عبارت است از:
- فصل اول: کلیات.
- فصل دوم: تعاریف و نحوۀ کاربرد.
- فصل سوم: ضوابط کلی.
- فصل چهارم: ضوابط علائم تصویری و نوری راه خروج.
- فصل پنجم: تابلوی راهنمای واکنش اضطراری و نقشه‌های راهنمای تخلیۀ خروج.
- فصل ششم: تابلوها و علائم ایمنی الزامی در کارگاه‌ها.
- فصل هفتم: تابلوها و علائم در معابر و محوطه‌های بیرون مجتمع‌های ساختمانی.
- فهرست استانداردهای قابل استفاده.
بر اساس اعلام دفتر تدوین مقررات ملی ساختمان، ویرایش دوم مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان در سال 1396 به عنوان آخرین ویرایش این مبحث (تاکنون)، قابل استفاده خواهد بود.
