توضیحات اجمالی گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران:
بر اساس اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور تعداد واحدهای درسی و پژوهشی دورۀ کارشناسی ارشد 32 واحد می‌باشد که شامل 12 واحد دروس تخصصی اجباری، 12 واحد دروس اختیاری، 2 واحد سمینار و روش تحقیق و 6 واحد پایان‌نامه برای گرایش‌های مختلف مهندسی عمران می‌باشد.
در ادامه به معرفی گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ مهندسی عمران منطبق بر آئین‌نامۀ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور می‌پردازیم که این معرفی ممکن است بر حسب دانشگاه مورد نظر، کمی متفاوت باشد و برخی دروس اختیاری، به‌صورت اجباری یا بالعکس ارائه شوند. همچنین در دانشگاه‌ها، تمامی دروس اختیاری ارائه نمی‌شود و برحسب نظر گروه و دپارتمان مربوطه، ممکن است برخی از آنها بر حسب صلاحدید، ارائه گردند:
گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب:
گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب، در واقع تلفیق گرایش‌های آب و فاضلاب و مهندسی رودخانه قدیم می‌باشد. گرایش آب و فاضلاب به آموزش جمع‌آوری و تصفیۀ فاضلاب‌ها و شناخت منابع آب و کنترل و بهسازی منابع آب می‌پردازد. همچنین در این گرایش، مهندسان با تأسیسات مرتبط با فاضلاب از قبیل مخازن ذخیره و خطوط انتقال آشنا می‌شوند. با توجه به ضعیف بودن سیستم جمع‌آوری و تخلیۀ فاضلاب در ایران، گرایش آب و فاضلاب، بازار کار رو به رشدی را دارا می‌باشد.
گرایش مهندسی رودخانه نیز به آموزش تخصصی در زمینۀ مکانیزم انتقال رسوب رودخانه‌ها، رفتارهای مختلف رودخانه‌ها و کنترل سیلاب‌ها و غیره می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان در گرایش مهندسی رودخانه می‌توانند در برخی زمینه‌های کاری مهندسان آب و محیط زیست فعالیت داشته باشند.
این گرایش می‌تواند مکملی برای گرایش‌های دیگر کارشناسی ارشد باشد که مهم‌ترین آنها، آب و سازه‌های هیدرولیکی و سازه‌های دریایی است.
ردیف | نام درس | تعداد واحد | نوع واحد |
1 | هیدرولوژی مهندسی پیشرفته | 3 | تخصصی اجباری |
2 | تحلیل و مدیریت سیستم‌های منابع آب 1 | 3 | تخصصی اجباری |
3 | آب‌های زیرزمینی پیشرفته | 3 | تخصصی اجباری |
4 | هیدروانفورماتیک یا کاربرد RS و GIS در مهندسی عمران و آزمایشگاه | 3 | تخصصی اجباری |
5 | هیدرولیک پیشرفته | 3 | اختیاری |
6 | روش‌های عددی در مهندسی آب | 3 | اختیاری |
7 | هیدرولیک محاسباتی | 3 | اختیاری |
8 | محاسبات نرم | 3 | اختیاری |
9 | آمار و احتمالات پیشرفته | 3 | اختیاری |
10 | تحلیل خطر، عدم قطعیت و اعتمادپذیری | 3 | اختیاری |
11 | هیدرولوژی آماری | 3 | اختیاری |
12 | فرایندهای احتمالاتی در هیدرولوژی | 3 | اختیاری |
13 | ریاضیات عالی مهندسی | 3 | اختیاری |
14 | مدل‌های هیدرولوژیکی | 3 | اختیاری |
15 | هواشناسی و تغییر اقلیم | 3 | اختیاری |
16 | اکتشاف و استخراج منابع آب | 3 | اختیاری |
17 | مدل‌سازی جریان و کیفیت آب‌های سطحی | 3 | اختیاری |
18 | مدل‌سازی جریان و کیفیت آب‌های زیرزمینی | 3 | اختیاری |
19 | فرسایش و آبخیزداری | 3 | اختیاری |
20 | هیدروکلیماتولوژی | 3 | اختیاری |
21 | هیدروژئولوژی (پیشرفته) | 3 | اختیاری |
22 | تغییر اقلیم و گرمایش جهانی | 3 | اختیاری |
23 | تحلیل و مدیریت سیستم‌های منابع آب 2 | 3 | اختیاری |
24 | مدیریت آب شهری | 3 | اختیاری |
25 | اقتصاد پروژه‌های منابع آب | 3 | اختیاری |
26 | سامانه‌های برق آبی | 3 | اختیاری |
27 | ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح‌های عمرانی | 3 | اختیاری |
28 | مدیریت بهره‌برداری و حفاظت آب زیرزمینی و آبخوان | 3 | اختیاری |
29 | مدیریت سیلاب و خشکسالی | 3 | اختیاری |
30 | مدیریت کیفیت منابع آب | 3 | اختیاری |
حال به سراغ بررسی دروس تخصصی اجباری این گرایش به‌صورت اجمالی می‌رویم:
درس هیدرولوژی مهندسی پیشرفته به بیان تخصصی علم بررسی بیلان آب موجود در زمین، چرخه و توزیع آن، خواص فیزیکی و شیمیایی آن و فعل و انفعالاتش با محیط زیست می‌پردازد. درس تحلیل و مدیریت سیستم‌های منابع آب 1 به ضرورت مدیریت جامع منابع آبی اشاره دارد. در درس آب‌های زیرزمینی پیشرفته، تحلیل منابع آب‌های زیرزمینی و خصوصیات مربوط به آبخوان‌ها و معادلاتی که در این حوزه مطرح می‌شوند، مورد بررسی قرار می‌گیرند. هیدروانفورماتیک یکی از شاخه‌های انفورماتیک می‌باشد که متوجه استفاده‌ها و کاربردهای تکنولوژی فن‌آوری اطلاعات (ICT) در رابطه با مشکل روز افزون توزیع و استفاده بهینه از آب برای اهداف مختلف می‌باشد. هدف از درس کاربرد RS و GIS در مهندسی عمران و آزمایشگاه نیز توضیح مفصل درباره این دو نرم‌افزار و کارایی آنها در مهندسی عمران می‌باشد.
